เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม 2562 ทีผ่านมา ณ ห้องประชุม อาคารสิม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดย คณะบริหารธุรกิจและการบัญชี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ และคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จัดแถลงสรุปโครงการ “มหาวิทยาลัยขอนแก่นเชื่อมโยง SMEs เพื่อสร้างขีดความสามารถในการแข่งขัน ระยะที่ 1 (KKU Linkage for SMEs Competitive Competency : Phase 1)” โครงการเพื่อยกระดับผู้ประกอบการขนาดกลางและขนาดย่อมให้เท่าทันโลก และตอบสนองบทบาทของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ในเรื่อง Caring: ความใส่ใจ ห่วงใยต่อสังคม และ Connecting : การเชื่อมโยงองค์ความรู้จากภาควิชาการสู่ผู้ประกอบการ SMEs โดยโครงการเป็นการดำเนินการร่วมกันระหว่าง คณะบริหารธุรกิจและการบัญชี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หอการค้าจังหวัดขอนแก่น และผู้ประกอบการร้านค้าปลีกขนาดกลางและขนาดย่อม โดยได้รับเกียรติจาก รองศาสตราจารย์ นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล รักษาการแทนอธิการบดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น รองศาสตราจารย์ ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัย อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น รองศาสตราจารย์ ดร.เพ็ญศรี เจริญวานิช คณบดีคณะบริหารธุรกิจและการบัญชี รองศาสตราจารย์ ชูพงษ์ ทองคำสมุทร คณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ พร้อมด้วยคณะผู้ดำเนินโครงการ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดลฤทัย โกวรรธนกุล ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อารีย์ นัยพินิจ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชำนาญ บุญญพุทธิพงศ์ ให้เกียรติแถลงสรุปผลโครงการ ณ ห้องประชุม อาคารสิม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
สำหรับโครงการ “มหาวิทยาลัยขอนแก่นเชื่อมโยง SMEs เพื่อสร้างขีดความสามารถในการแข่งขัน ระยะที่ 1 (KKU Linkage for SMEs Competitive Competency : Phase 1)” เป็นโครงการที่ได้ริเริ่มสร้างความร่วมมือเพื่อพัฒนาผู้ประกอบการ SMEs ให้มีขีดความสามารถในการแข่งขันเชิงบูรณาการ เกิดขึ้นจากมติที่ประชุมหารือร่วมระหว่างคณะบริหารธุรกิจและการบัญชี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ และหอการค้าจังหวัดขอนแก่น เมื่อวันศุกร์ที่ 8 ธันวาคม 2560 ที่ผ่านมา ซึ่งได้เห็นชอบที่จะดำเนินการโครงการเพื่อยกระดับผู้ประกอบการขนาดกลางและขนาดย่อมให้เท่าทันโลก และตอบสนองบทบาทของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ในเรื่อง Caring: ความใส่ใจ ห่วงใยต่อสังคม และ Connecting : การเชื่อมโยงองค์ความรู้จากภาควิชาการสู่ผู้ประกอบการ SMEs มีระยะเวลาในการดำเนินงานจำนวน 10 เดือน ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2561 – 31 กรกฎาคม 2562 โดย มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้เข้าไปศึกษาความต้องการในการพัฒนาปรับปรุงร้านค้าปลีกขนาดกลางและขนาดย่อม และจัดทำฐานข้อมูล (Database) ของร้านค้าปลีกขนาดกลางและขนาดย่อมที่มีการจดทะเบียนถูกต้องตามกฎหมาย ในเขตจังหวัดขอนแก่น พร้อมให้คำปรึกษาแนะนำและพัฒนาการจัดการระบบการบริหารงานร้านขนาดกลางและขนาดย่อมนำร่อง รวมทั้งช่วยเหลือในการออกแบบรูปลักษณ์ภายใน ภายนอก และการจัดวางสินค้าสำหรับร้านขนาดกลางและขนาดย่อมนำร่อง เพื่อขับเคลื่อนโครงการดังกล่าวให้เกิดประโยชน์สูงสุดกับร้านขนาดกลางและขนาดย่อมได้ แบ่งเป็น 3 โครงการย่อย ได้แก่
โครงการย่อยที่ 1 เรื่อง “การศึกษาความต้องการและการจัดทำฐานข้อมูลร้านค้าปลีกขนาดกลางและขนาดย่อมจังหวัดขอนแก่น” ซึ่งเป็นการจัดทำฐานข้อมูลขึ้นเพื่อจัดระบบข้อมูล และดึงข้อมูลไปสู่การบริการวิชาการแก่สังคมอย่างเป็นรูปธรรม ประกอบด้วย ธุรกิจร้านขายของชำ ธุรกิจท่องเที่ยวและไมซ์ ธุรกิจร้านโรงแรมและร้านอาหาร ธุรกิจรับจัดทำสื่อโฆษณาประชาสัมพันธ์ ธุรกิจรับจดทะเบียนบัญชี บริษัทหลักทรัพย์การเงินการธนาคาร โดยมี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดลฤทัย โกวรรธนกุล เป็นหัวหน้าโครงการ ผลการดำเนินพบว่า จากการศึกษาความต้องการและการจัดทำข้อมูลร้านค้าปลีกในจังหวัดขอนแก่น พบว่า ความต้องการพัฒนาร้านค้าจากผู้ประกอบการร้านค้าในจังหวัดขอนแก่นจำนวน 145 คน ผลการศึกษาพบว่ามีผู้ประกอบการเพียงร้อยละ 27 เท่านั้นที่ต้องการพัฒนาร้านค้า ซึ่งมีความต้องการด้านผลิตภัณฑ์ ด้านสิ่งแวดล้อมทางกายภาพและด้านสถานที่จัดจำหน่ายมากที่สุด แต่ขาดแคลนเงินทุนและคิดว่าไม่คุ้มกับการลงทุน อีกทั้งร้านค้าปลีกแบบดั้งเดิมหรือร้านค้าโชว์ห่วย ยังคงสถานะจำนวนมากในเขตชุมชน หมู่บ้าน ซึ่งยังไม่มีการเข้าถึงของร้านสะดวกซื้อสมัยใหม่ ทำให้ไม่ได้รับผลกระทบจากร้านดังกล่าว แต่กลับได้รับผลกระทบจากร้านค้าธงฟ้าประชารัฐที่อยู่ในชุมชนเนื่องจากกำลังซื้อจากบัตรสวัสดิการจากรัฐ ส่วนร้านค้าปลีกที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงกับร้านสะดวกซื้อสมัยใหม่ ก็ได้รับผลกระทบด้านยอดขายทำให้บางร้านไม่สามารถคงอยู่ได้ และร้านค้าปลีกในหลายพื้นที่มีการปรับตัวโดยการเพิ่มบริการ เช่น ขายน้ำมันขวด รับทำป้าย และรับบริการจ่ายค่าไฟ เป็นต้น
นอกจากนี้แล้วจากการศึกษาความต้องการของผู้ซื้อในจังหวัดขอนแก่น จำนวน 450 คน พบว่่า ช่วงเวลาที่ผู้ซื้อนิยมไปซื้อสินค้ามากที่สุดคือช่วงเย็นและช่วงเช้า และสินค้าที่ซื้อเป็นประจำคือ เครื่องดื่ม ยาสามัญประจำบ้าน ขนมขบเคี้ยว อาหารแห้งและอาหารสำเร็จ ส่วนสิ่งที่ตอบแบบสอบถามพบเจอมากที่สุดในการซื้อสินค้าจากร้านค้าปลีกคือ มีป้ายแสดงราคาสินค้าชัดเจนและมีฉลากแสดงข้อมูลสินค้า สิ่งที่ไม่พบเจอคือการจัดรายการชิงโชคและไม่สามารถต่อรองราคาได้ ทั้งนี้ผู้ตอบแบบสอบถามได้เสนอแนะต่อร้านค้าปลีกในด้านความหลาหลายของสินค้า การจัดระเบียบสินค้า การลดราคาสินค้าและดูแลความสะอาดให้มากขึ้น
โครงการย่อยที่ 2 เรื่อง “การจัดการร้านค้าปลีกอัจฉริยะ” โครงการเพื่อปรับปรุงระบบหรือแก้ไขปัญหาการจัดการภายในร้านค้าขนาดเล็กหรือร้านค้าในชุมชนเพื่อเป็นร้านค้านำร่องหรือร้านค้าต้นแบบด้านการจัดการร้านค้าปลีกสำหรับร้านค้าประเภทเดียวกันโดยมี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อารีย์ นัยพินิจ เป็นหัวหน้าโครงการ ผลการดำเนินโครงการพบว่า จากการศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลของร้านค้าปลีก พบว่าปัญหาของร้านค้าโดยรวมแล้วได้แก่ การจัดวางสินค้าไม่เป็นระเบียบและหมวดหมู่ ขายสินค้าราคาแพง ขาดการประชาสัมพันธ์และจัดทำโปรโมชั่นเพื่อดึงดูดลูกค้า และไม่มีระบบการจัดการทางบัญชีที่ดี ซึ่งจากปัญหาข้างต้นนี้ สามารถปรับปรุงระบบหรือแก้ไขปัญหาการจัดการภายในร้านค้า โดยการ จัดระเบียบการวางและจัดหมวดหมู่สินค้า จัดทำป้ายราคาสินค้าและจัดโปรโมชั่นต่างๆ หาแหล่ง Supplier รายใหม่ ให้ความรู้ผู้ประกอบการด้านการจัดการสินค้าและจัดทำบัญชี
จากการแก้ไขปัญหาดังกล่าว พบว่าผู้บริโภคมีความพึงพอใจมากขึ้นเนื่องจาก ร้านค้ามีความสะอาด สินค้าถูกจัดวางเป็นหมวดหมู่ทำให้สามารถเลือกซื้อสินค้าได้ง่ายขึ้น ใช้เวลาในการเลือกซื้อสินค้าลดลง และด้านผู้ประกอบการสามารถขายสินค้าได้มากขึ้น สามารถจัดการเรื่องการสต็อคสินค้าได้อย่างเป็นระบบ
โครงการย่อยที่ 3 เรื่อง “การออกแบบรูปลักษณ์ภายใน ภายนอก และการจัดวางสินค้าสำหรับร้านค้าปลีกขนาดกลางและขนาดย่อม” เพื่อเป็นการปรับปรุงร้านค้านำร่องทางด้านกายภาพและภาพลักษณ์ ซึ่งเป็นส่วนที่สามารถสื่อสารกับลูกค้าได้โดยตรง เพื่อส่งเสริมการขาย และเป็นแบบอย่างในการปรับปรุงร้านค้าย่อยอื่นๆประเภทเดียวกัน มี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชำนาญ บุญญพุทธิพงศ์ เป็นหัวหน้าโครงการ โดยได้ดำเนินการสำรวจร้านค้าที่เข้าร่วมในโครงการฯ และออกแบบ จัดทำแบบเพื่อการปรับปรุงทางด้านสถาปัตยกรรมตกแต่งภายในและภายนอก และการจัดวางของร้านค้า โดยการวิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพถูกต้องให้ตามหลักมาตรฐานและลักษณะฮวงจุ้ยที่ดีของแต่ละร้านค้า และออกแบบตราสินค้า โลโก้ของร้านค้ารวมทั้งผลิตภัณฑ์และอักษรผลิตภัณฑ์ แก่ผู้ประกอบการร้านค้าปลีกขนาดกลางและขนาดย่อมที่เข้าร่วมโครงการฯ ประกอบไปด้วย ร้านพรพระพาณิชย์ (ต.ศิลา) ร้านสวาทพานิช (ต. บ้านทุ่ม) ร้านเถิดเทิงพานิช (ต.บ้านทุ่ม) ร้านพิไลมินิมาร์ท (ต. บ้านเป็ด) ร้านคมกริช (ต.ในเมือง) ร้านธรรมพฤกษ์ (ต.ศิลา) ร้านดรุณี (ต.แดงใหญ่)ร้านน้ำมนต์ (ต. บ้านเป็ด) ร้านปณิดาบ้านสวน (ต.ท่าพระ) ร้านต้นอ้อยมินิมาร์ท (ต.ในเมือง) ซึ่งโครงการนี้จะเป็น Model ต้นแบบ สำหรับการดำเนินงานเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันแก่ผู้ประกอบการฯ ทั้งจังหวัดขอนแก่นต่อไปในอนาคต
วรัญญู ดอนเหนือ : ภาพ/ข่าว
