คณะบริหารธุรกิจและการบัญชี มหาวิทยาลัยขอนแก่น ขอแสดงความยินดีและชื่นชมในความสำเร็จ รวมทั้งความตั้งใจของสโมสรนักศึกษา ตลอดจนนักศึกษาทุก ๆ คนที่ได้เข้าร่วมสืบสานประเพณีลอยกระทง และสามารถคว้ารางวัลชนะเลิศการประกวดขบวนแห่กระทง ในงาน“สีฐานเฟสติวัล บูญสมมาบูชานาค” Sithan KKU Festival 2019 ภายใต้แนวคิด “ศรัทธา มหาสนุก ปลุกวิถีวัฒนธรรม”” ซึ่ง มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้จัดขึ้นในระหว่างวันที่ 9-11 พฤศจิกายน 2562 ที่ผ่านมา
สำหรับแนวความคิดในการจัดทำขบวนแห่ของคณะบริหารธุรกิจและการบัญชี ใช้ชื่อขบวนว่า “สมมาบูชานาค วันทนามหานทีสีพันดร” น้อมนำเสนอเรื่องราวความเชื่อเรื่องพญานาค ที่หยั่งราก ฝังลึกอยู่ในจิตวิญญาณ วิถีชีวิต อารยธรรมบนดินแดนลุ่มน้ำโขง อันปรากฏเป็นสัญลักษณ์ร่วมวิถีชีวิตของชาวอีสาน ทั้งในด้านพิธีกรรม การเกษตร ศิลปกรรมแขนงต่างๆ เกิดเป็นการปรับปรนระหว่างวัฒนธรรมความเชื่อ และวิถีชีวิต จนกลายเป็นอัตลักษณ์ที่สำคัญของชาวอีสาน โดยชาวอีสานเชื่อว่าพญานาค คืองูใหญ่ที่มีหงอนสวยงาม อาศัยอยู่ในโลกใต้บาดาล เป็นผู้ดลบันดาลให้เกิดน้ำ และฝนตกในตกต้องตามฤดูกาล ทั้งยังเป็นผู้รักษาแม่น้ำสายต่างๆในดินแดนลุ่มน้ำโขงสายน้ำแห่งชีวิตที่หล่อเลี้ยงชนชาวอีสานมาอย่างยาวนาน เกิดเป็นความร่มเย็นบนแผ่นดินถิ่นอีสาน โดยในขบวนประกอบไปด้วยโคมไฟประทีป ที่ส่องแสงสว่างนำทางในยามราตรี เปรียบเสมือนปวงชนชาวไทยที่ได้พึ่งพระบารมี ใต้ร่มพระบรมโพธิสมภาร ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 10 ที่ทรงนำทางในยามมืดมนให้ปวงชนคนไทยได้เป็นสุข ลำดับต่อมาเป็นหาบบายศรีสู่ขวัญ เครื่องสูตรขวัญของชาวอีสาน อันเป็นการน้อมถวายพระพรชัย เฉกเช่นเดียวกันกับบายศรีทูลพระขวัญ เมื่อครั้งสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพเสด็จเยือนมณฑลอีสาน ทั้งนี้ได้นำเอาธุงใยแมงมุม ที่ถือสัญลักษณ์ที่ใช้ป้องกันสิ่งไม่ดีที่มองไม่เห็นพร้อมกันนั้นยังเป็นการบอกกล่าวบวงสรวงเทพยดาในพื้นที่ว่ามีการทำบุญและมีพิธีการสำคัญให้มาช่วยปกป้องคุ้มครอง
จากความเชื่อเรื่องพญานาคที่กล่าวมาในตอนต้น เป็นแรงบัลดานใจในการจัดขบวนเครื่องสมมาบูชานาค ที่นำเอาเครื่องาสมมา อันประกอบด้วย ขันหมากเบ็ง การแทงหยวกกล้วยประดับด้วยดอกผึ้งโบราณ และธุงพระบาทพระพุทธเจ้า 4 พระองค์ อันเป็นภูมิปัญญาอันล้ำค่าของชาวอีสานที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานจากรุ่นสู่รุ่น มาใช้สมมานาคเพื่อเป็นการสมมาคุณอย่างสูงสุด ลำดับต่อมาเป็นความเชื่อ ความศรัทธาเรื่องการกำเนิดชาติพันธุ์ และความเชื่อเรื่องนาคของชาวอีสานที่เชื่อกันว่าตนนั้นเป็นลูกหลานของพญานาค มีบรรพบุรุษที่เกิดตามตำนานน้ำเต้าปุง ที่ปู่ลางเชิงได้หยิบเอาเหล็กซีไปเจาะน้ำเต้าปุง ก่อให้เกิดสรรพชีวิตเป็นมนุษย์ของชนเผ่าต่างๆ อาทิ ชาวผู้ไท ไทโย้ย ไทย้อ กูย เขมรถิ่นไท ไทลาว และไทดำ โดยเฉพาะกลุ่มชาวไทดำที่มีความเชื่อเรื่องนาคที่เรียกขานว่า โตเงือก หรือโตลวง เป็นผู้ดลบันดาลให้เกิดน้ำ และฝน หากแม้ปีใดฝนฟ้าไม่ตกต้องตามฤดูกาล น้ำท่าไม่เพียงพอแก่การประกอบเกษตรกรรม และการดำรงชีพ ชาวไทดำก็จะประกอบพิธี “เสนสอฝน” เพื่อเป็นการสมมาคุณ และสมาโทษกับโตเงือกเพื่อให้ฟัาฝนตกต้องตามฤดูกาล
วรัญญู ดอนเหนือ : ภาพ/ข่าว
อิทธิวัฒน์ จันชัยชิต : ภาพ
